Op 21 februari 1952 schoot de politie in de universiteit van Dacca (Oost-Bengalen), hoofdstad van het huidige Bangladesh, meerdere demonstrerende studenten dood. Die studenten demonstreerden om het bestaan van hun moedertaal, het Bengaals (bangla / bn / বাংলা ভাষা), bekend te maken, dat men uit de universiteit wilde verwijderen ten voordele van een "grotere" taal, gesproken door de sterken van dat ogenblik.

Het gaat over iets, dat zich onder verschillende vormen gedurig herhaalt over de hele wereld en de hele geschiedenis lang, niet enkel in Azië, maar ook op andere continenten, evenals in meerdere Europese landen. Dat gebeurt praktisch algemeen door het streven, verplichten, op een of andere manier opdringen van het gebruik van een taal, meestal het Engels, door een of andere politieke of militaristische staatsmacht om haar positie in de wereld te versterken - in het nadeel van de plaatselijke moedertalen. "Ik ben de sterke, jij moet zwijgen of spreek mijn taal, als je iets wilt zeggen".

Zo nadert, beetje bij beetje, het verdwijnen, de dood van talen, en hele volkeren verliezen zo hun grote intellectuele rijkdom - wat ook veel taalkundigen zo onder de aandacht brengen.

Buiten de sociale onrechtvaardigheid en psychologische problemen, die voortkomen uit het verlies van de bruikbaarheid van zijn moedertaal, en wegens onvoldoende ervaring in het gebruik van de opgedrongen taal, is het ook nodig zich van andere feiten bewust te worden: de biologische en de taalkundige verscheidenheid zijn onafscheidbaar met elkaar verbonden en afhankelijk van elkaar. Uit het verlies van de taaldiversiteit volgt het verlies van de traditionele kennis, die essentieel is voor een duurzame biodiversiteit, voor het leven. (Eindverklaring, 64-ste UN-NGO-conferentie, Bonn, 2011 (1), Terralingua (2))

Op 17 november 1999 riep Unesco de 21-ste februari uit als de Internationale Dag van de Moedertaal. In 2007 riep ook de Algemene Assemblee van de Verenigde Naties (3) de lidstaten op tot "Promotie van het bewaren en het beschermen van alle talen, gebruikt door de volkeren van de wereld", en riep tegelijk het jaar 2008 uit als het Internationale Jaar van de Talen. (4)

In 2006 publiceerde Unesco op haar webstek ook de Esperanto-versie van het bericht van haar Algemeen Directeur, Irina Bokova. (5)

Wat heeft dit alles met Esperanto te maken? De kernwaarden van deze dag, de diversiteit en het recht van elke mens zijn eigen moedertaal te spreken, zijn ook de waarden die door de wereldwijde beweging voor het Esperanto verdedigd worden. Wij, Esperantisten, willen geen enkele taal laten verdwijnen, wij willen dat alle talen blijven bestaan in respect van ieders taalrechten, en dat er taalrechtvaardigheid bestaat in de intercommunicatie. Met dit als doel viert de Wereldwijde Esperanto-Vereniging (Universala Esperanto-Asocio, UEA) deze dag mee, ondermeer om te benadrukken, dat de internationale taal Esperanto geen talen elimineert, wat de taal van een grote economische en militaire macht wel doet.

Esperanto is eigenlijk een beschermingsmiddel tegen het verdwijnen van talen, zoals mevrouw Vigdís Finnbogadóttir (president van de Republiek IJsland van 1980 tot 1996) zei: "Het is tijd, dat de verschillende naties inzien, dat een neutrale taal een echte vesting kan worden voor hun culturen tegen de monopoliserende invloed van slechts één of twee talen, zoals dit vandaag meer en meer blijkt. Ik hoop oprecht dat het Esperanto snel zal vooruitgaan om alle naties van de wereld te helpen." (6)

Misschien vraagt iemand ook: "Waarom juist Esperanto?". De reden is eenvoudig. Achter Esperanto staan er geen staten, economische belangen, imperialistische strevingen, noch volkeren, die belang zouden hebben bij het verdwijnen van andere volkeren of hun talen, of bij het innemen van hun markten. Achter Esperanto staan enkel mensen van goede wil uit verschillende volkeren en naties, die rechtvaardigheid nastreven voor alle culturen en alle talen, in vrede onder alle volkeren.

"De rechten versterken van de sprekers van elke taal is het doel, waaraan het Esperanto essentieel bijdraagt." - Prof. Robert Phillipson (7).

Esperanto is een middel dat het bereiken van een rechtvaardige communicatie versnelt en zo de rechtvaardige betrekkingen tussen volksgroepen, culturen.

"Ik hoop dat Esperanto de vervulling van deze tweezijdige rol zal doorzetten door diversiteit te promoveren en eenheid te scheppen." - Rita Izsák-Ndiaye, Bijzondere verslaggever van de VN. (8)

Verder realiseert het gebruik van de brugtaal Esperanto in internationale communicatie taalgelijkberechtiging en helpt iedereen zijn eigen taal te laten voortleven. Dit is de duidelijke boodschap, die Esperantosprekers uit de hele wereld willen zenden aan iedereen in de hele wereld op 21 februari.

- Leer de internationale taal Esperanto kennen door www.lernu.net! (9)