Στις 21 Φεβρουαρίου του 1952, στο πανεπιστήμιο της Ντάκα (Ανατολική Βεγγάλη), πρωτεύουσα του σημερινού Μπανγκλαντές, η αστυνομία σκότωσε πολλούς διαδηλωτές σπουδαστές. Οι φοιτητές εκείνοι διαδήλωναν για να αναγνωρισθεί η μητρική τους γλώσσα, η Βεγγαλική (bangla / bn / বাংলা ভাষা), η οποία σχεδιαζόταν να καταργηθεί στο πανεπιστήμιο, υπέρ γλώσσας «πιο μεγάλης», που χρησιμοποιούσαν οι ισχυροί της εποχής.

Πρόκειται για κάτι που επαναλαμβάνεται, με διαφορετική μορφή, διαρκώς, σε όλο τον κόσμο, σε όλες τις εποχές και όχι μόνο στην Ασία, αλλά και σε άλλες ηπείρους, όπως και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό πρακτικά γίνεται γενικά με παρακίνηση, με εξαναγκασμό, κατά κάποιο τρόπο με την επιβολή μιας γλώσσας, ως επί το πλείστον της αγγλικής, από τις οικονομικές, πολιτικές, μιλιταριστικές εθνικές δυνάμεις, που επιχειρούν έτσι να ενισχύσουν τη θέση τους στον κόσμο, σε βάρος των τοπικών μητρικών γλωσσών. "Είμαι ο ισχυρός, εσύ σώπα ή αν θες κάτι να πεις, πες το στη γλώσσα μου".

Έτσι, λίγο-λίγο συντελείται η εξαφάνιση, ο θάνατος γλωσσών και κάποιοι λαοί χάνουν το σπουδαίο πνευματικό πλούτο τους, πράγμα που επισημαίνουν πολλοί γλωσσολόγοι.

Εκτός από την κοινωνική αδικία και τα ψυχολογικά προβλήματα που προκαλούνται από την απώλεια, τη μη δυνατότητα χρήσης της μητρικής γλώσσας και λόγω και της ανεπαρκούς δυνατότητας χρήσης της επιβαλλόμενης γλώσσας, πρέπει να σκεφθεί κανείς ακόμα, πως η βιολογική και η γλωσσική διαφορετικότητα είναι πράγματα αδιαχώριστα, που αλληλοσυνδέονται και αλληλοεξαρτώνται. Την απώλεια της γλωσσικής διαφορετικότητας ακολουθεί η απώλεια των γνώσεων της παράδοσης, των απολύτως απαραίτητων για τη βιώσιμη βιοδιαφορετικότητα, για τη ζωή [Διακήρυξης της 64ης διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών-ΜΚΟ στη Βόννη, 2011 (1), Terralingua (2)].

Στις 17 Νοεμβρίου του 1999, η UNESCO ανακήρυξε την 21η Φεβρουαρίου, ως Παγκόσμια Ημέρα της Μητρικής Γλώσσας. Επίσης, το 2007, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (3) κάλεσε τα κράτη-μέλη, να προωθήσουν τη διατήρηση και προστασία όλων των γλωσσών που χρησιμοποιούν οι λαοί του κόσμου, και το έκανε αυτό, κηρύσσοντας ταυτοχρόνως το έτος 2008 Παγκόσμιο Έτος Γλωσσών. (4)

Το 2014 η UNESCO παρουσίασε στον διαδικτυακό τόπο της και στην Εσπεράντο το μήνυμα της Γενικής Διευθύντριας της Ιρίνα Μποκόβα. (5)

Πώς σχετίζεται με όλα αυτά η Εσπεράντο; Οι βασικές αξίες αυτής της ημέρας, η διαφορετικότητα και το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να μιλά τη μητρική του γλώσσα, είναι επίσης οι αξίες που υποστηρίζει η παγκόσμια κίνηση για την Εσπεράντο. Εμείς, οι εσπεραντιστές, δε θέλουμε να εξαφανισθεί καμιά γλώσσα, θέλουμε όλες οι γλώσσες να υπάρχουν, με σεβασμό στα γλωσσικά δικαιώματα καθενός και να επικρατεί γλωσσική ισοτιμία και αλληλοεπικοινωνία. Με αυτό το σκοπό, εδώ και πολλά χρόνια ο Παγκόσμιος Εσπεραντικός Σύλλογος (U.E.A.) επίσημα συνεορτάζει αυτή την ημέρα, μεταξύ άλλων για να υπογραμμίσει ότι η διεθνής γλώσσα Εσπεράντο δεν είναι καταστροφέας των γλωσσών, όπως είναι η γλώσσα της μεγάλης οικονομικής και στρατιωτικής δύναμης.

Η Εσπεράντο, πράγματι, είναι ένα μέσον προστασίας κατά της εξαφάνισης γλωσσών, όπως είπε η κα Vigdís Finnbogadóttir (πρόεδρος της Ισλανδικής Δημοκρατίας μεταξύ 1980-1996): "Είναι πια καιρός να καταλάβουν τα έθνη ότι ουδέτερη γλώσσα θα μπορούσε να γίνει πραγματικό πρόχωμα για τον πολιτισμό τους, ενάντια στη μονοπωλιακή επιρροή μόνο μιας ή δύο γλωσσών, όπως όλο και περισσότερο συμβαίνει σήμερα. Ελικρινά ελπίζω ότι η Εσπεράντο γρήγορα θα προωθηθεί, ώστε να βοηθήσει όλα τα έθνη του κόσμου."

Ίσως κάποιος ρωτήσει: "γιατί η Εσπεράντο;". Ο λόγος είναι απλός. Πίσω από την Εσπεράντο δεν υπάρχουν κράτη, οικονομικά συμφέροντα, ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις, ούτε υπάρχουν λαοί που ενδιαφέρονται να εξαφανίσουν άλλους λαούς και τις γλώσσες τους και να ιδιοποιηθούν τις οικονομικές δυνατότητές τους. Πίσω από την Εσπεράντο υπάρχουν μόνο καλοπροαίρετοι άνθρωποι, από τους πιο διαφορετικούς λαούς και έθνη, που έχουν μόνη επιδίωξή τους τη δικαιοσύνη για όλες τις κουλτούρες και για όλες τις γλώσσες, σε κλίμα ειρήνης μεταξύ των λαών.

"Να ενισχύσει τα δικαιώματα των χρηστών κάθε γλώσσας, αυτός είναι ο σκοπός που επιδιώκει η Εσπεράντο" - Prof. Robert Phillipson (7).

Η Εσπεράντο είναι το όργανο που επιταχύνει την επίτευξη της ισότιμης επικοινωνίας και, επομένως, των ισότιμων σχέσεων μεταξύ των εθνών, των πολιτισμών, των λαών.

"ελπίζω ότι η Εσπεράντο θα συνεχίσει πάνω στην εφαρμογή αυτού του διπλού ρόλου, να υποστηρίζει τη διαφορετικότητα και να δημιουργεί την ενότητα." - Rita Izsáak-Ndiaye, ειδική ρεπόρτερ των Η.Ε. (8)

Επομένως, η χρήση της γλώσσας-γέφυρας, της Εσπεράντο, στη διεθνή επικοινωνία κάνει πραγματικότητα τη γλωσσική ισότητα και βοηθά όλους, να διασώσουν τη γλώσσα τους. Αυτό εδώ είναι το σαφές μήνυμα, που οι χρήστες της Εσπεράντο από όλο τον κόσμο, θέλουν να στείλουν σε όλους, παντού στον κόσμο, την 21η Φεβρουαρίου.

- Γνωρίστε τη διεθνή γλώσσα Εσπεράντο μέσω του www.lernu.net! (9)