21 lutego 1952 roku policja zastrzeliła na uniwersytecie w Dhaka, Bangladesz, wielu manifestujących studentów. Studenci manifestowali, aby uznano istnienie ich ojczystego języka, bengalskiego (bangla / bn / বাংলা ভাষা), który chciano usunąć z uniwersytetu na rzecz języka "ważniejszego", używanego przez mocniejszych w tamtym czasie.

Chodzi o coś, co powtarza się w różnych formach, wciąż na całym świecie i podczas całej historii. Nie tylko w Bangladeszu, lecz również w wielu europejskich krajach, jak na przykład w Holandii, gdzie rząd w 2015 przyjął plany stopniowego umacniania pozycji języka angielskiego w nauczaniu - niekorzystnie wobec miejscowych języków ojczystych. (1)

To nie są wyjątkowe zdarzenia. Jak w Bangladeszu tak i w Holandii chodzi o tę samą logikę: "Jestem silniejszy, bądź więc cicho, a jeśli chcesz rozmawiać, mów w moim języku". Z drugiej strony, jak wszyscy lingwiści powtarzają nam (cytat jednego z nich, Kena Hale) "Kiedy język umiera, tracimy wielkie intelektualne bogactwo, jakby zrzucono bombę na muzeum w Luwrze".

Oprócz socjalnej niesprawiedliwości, która zdarza się kiedy jakiś język ojczysty jest nierespektowany, koniecznym jest wiedzieć o fakcie, że biologiczne i językowe różnice są nierozłączne, połączone i zależne od siebie. Zagubienie językowej różnorodności zaowocuje zgubieniem tradycyjnej wiedzy koniecznej do rozwijania się bioróżnorodności w życiu ((2) Końcowa deklaracja, 64 Konferencja ONZ, Bonn, 2011, oraz (3) Terralingua).

17 listopada 1999 Unesco uchwaliło 21 lutego Międzynarodowym Dniem Języka Ojczystego. W 2007 również Walny Zjazd Narodów Zjednoczonych (4) powołał państwa członkowskie, aby "Pchnąć do przodu zachowanie i ochronę wszystkich języków używanych przez ludy świata", jednocześnie ustanawiając rok 2008 Międzynarodowym Rokiem Języków.

W 2014 Unesco opublikowało na swojej internetowej stronie również esperancko-języczną wersję przesłania Generalnej Dyrektor, Iriny Bokowej (5).

Jak wiąże się z tym wszystkim esperanto? Dwie sprawy mają ze sobą związek, ponieważ zasadnicze wartości tego dnia, wielojęzyczność i prawo każdego człowieka do mówienia we własnym języku, są również wartościami, których ruch języka esperanto broni. My, esperantyści, nie chcemy aby jakikolwiek język zniknął. Chcemy, aby każdy język dalej istniał, w poszanowaniu wszystkich językowych praw, aby rządziła językowa sprawiedliwość. W tym celu od wielu lat Światowy Związek Esperantystów (Universala Esperanto-Asocio, UEA) uroczyście współuczestniczy obchody tego dnia, między innymi aby podkreślić, że esperanto nie jest eliminatorem języków, jak jest to praktyką języków wielkich ekonomicznie i wojskowych potęg.

Esperanto jest faktycznie narzędziem chroniącym przed zniknięciem języków, jak ujęła to Vigdis FINNBOGADOTTIR (pani prezydent Republiki Islandii, 1980-1996):
"Jest już czas, aby różne narody zrozumiały, że językowa neutralność może stać się prawdziwym umocnieniem obronnym dla ich kultur przeciw monopolistycznemu wpływowi tylko jednego lub dwóch języków, jak to dzisiaj mniej więcej ma miejsce. Szczerze wierzę, iż esperanto szybko rozwinie się aby pomóc wszystkim narodom na świecie" ((6))

Być może jeszcze ktoś zapyta: "Dlaczego właśnie esperanto?". Powód jest prosty. Za esperantem nie stoją państwa, ekonomiczne systemy, imperialistyczne dążenia, ani ludy, których interesem byłoby usunięcie innych ludów, i ich języków, lub zdobycie ich rynku. Za esperantem stoją tylko ludzie dobrej woli, którym chodzi o sprawiedliwość dla wszystkich kultur i języków, w pokoju między ludźmi.

"Umocnić prawa mówiących w każdym języku jest celem, do którego sensownie dokłada się esperanto." ((7) Prof. Robert Phillipson). Esperanto jest narzędziem przyspieszającym osiągnięcie sprawiedliwej komunikacji jak i sprawiedliwych praw między grupami etnicznymi, kulturami, ludźmi. "... Mam nadzieję, że esperanto kontynuowało będzie wypełnianie tej dwustronnej roli utrzymując różnorodność i tworząc jedność." ((8) Rita Izsák, Specjalny Referent ONZ).

W następstwie esperanto pomaga wszystkim dalej ożywiać własne języki. To jest proste przesłanie, które mówiący w języku esperanto z całego świata chcą wysłać do wszystkich na całym świecie, 21 lutego.

Poznaj miedzynarodowy jezyk, esperanto (9) przez: www.esperanto.net!